شنبه 5 ژانویه برنامه به دیابت اختصاص داشت که برآورد می شود تا چند سال دیگر، تعداد مبتلایان به آن در سراسر جهان، به 380 میلیون نفر برسد. دکتر بهروز دوانی، پژوهشگر موسسه ملی بهداشت آمریکا یا اِن آی اِچ میهمان برنامه بود. آقای دوانی هم در اِن آی اچ درباره دیابت تحقیق می کند و هم زمانی که در سوئد بوده، در موسسه کارولینسکای سوئد، درباره این بیماری تحقیق می کرده.
تحقیقات فعلی دکتر دوانی، این است که سلول های پانکراس انسان را در آزمایشگاه کشت دهد (تکثیر کند)، و از آن (پس از روند آزمایشگاهی ویژه)، سلول های پایه به دست بیاورد. گروهی که دکتر دوانی در آن کار می کند، پس از پیدا کردن این سلول های معجزه آسا در لوزالمعده یا پانکراس، که گفته می شود توانایی تبدیل به همه سلول های بدن را دارند، نشان داد که می توان این سلول ها را جدا کرد، رشد داد و متمایز کرد. پیوند این سلول ها به حیوان های آزمایشگاهی نشان داده که این سلول ها قابلیت تولید انسولین دارند.
در انواع بیماری قند، بدن یا توانایی تولید انسولین ندارد و یا انسولین تولید می کند اما نمی تواند از آن استفاده کند.
کار این گروه تحقیقی، برای ساختن سلول هایی که توانایی تولید انسولین داشته باشند، امید فراوانی برای درمان بیماری دیابت ایجاد کرده است.
در برنامه به موضوع بحث انگیز سلول های پایه جنینی هم اشاره ای داشتیم. مجبور شدم توضیح بدهم که چرا این سلول ها اینقدر مهمند. چون در جریان تحقیق درباره سلول های پایه جنینی، جنین انسانی (البته در مقطع چند سلولی آن) از بین می رود که محافل کاتولیک با آن بسیار مخالفند. حتی گفته می شود یکی از عواملی که سرنوشت انتخابات قبلی ریاست جمهوری آمریکا را تعیین کرد، همین موضوع تحقیق درباره سلول های پایه بود.
البته ناگفته نماند که عده ای از دانشمندان هم به علت دلایل مذهبی-اخلاقی با آن مخالفند. حال اگر گزینه ای برای تولید سلول های پایه پیدا شود که این نگرانی ها را هم از بین ببرد، می توان امیدوار بود که تحقیقات در این زمینه، سرعت بیشتری بگیرد. این سلول ها قابلیت تبدیل شدن به خیلی از سلول های بدن را دارند، در نتیجه با جایگزین کردن این سلول ها با سلول های آسیب دیده مثلا در بیماری پارکینسون، بیماری قند، آسیب های نخاع، شاید بتوان برای این بیماری ها هم علاجی یافت.
درباره دیابت دوران حاملگی هم گزارشی داشتیم و نیز این مسئله که دیابت می تواند به زنان به گونه ای متفاوت از مردان آسیب برساند. از جمله اینکه:
نابینایی به عنوان پیامد بیماری قند، بیشتر دامن زنان را می گیرد تا مردان.
بیش از نیمی از بیماران مبتلا به قند در آمریکا زنان هستند.
در میان بیماران دیابتی که به سکته قلبی دچار می شوند، شانس زنده ماندن زنان کمتر است.
دکتر دوانی به آمار ابتلای زنان خاورمیانه ای به بیماری دیابت اشاره کرد که نسبت به گذشته کاملا جلب توجه می کند.
اما از جمله زوایای جالب دیگر، موضوع تاثیر استرس و هیجان عصبی، کم خوابی و بد خوابی و افسردگی بر ایجاد بیماری قند بود. چند سال پیش، یک گروه کانادایی، با مطالعه ای در مورد 25 هزار نفر در 22 کشور جهان، نتیجه گرفت که استرس قلب بیماران مبتلا به دیابت، سطح گلوکز یا قند خون را بالا می برد. استرس باعث نوسان سطح قند خون بیماران مبتلا به قند می شود و توانایی تنظیم قند خون را تحت الشعاع قرار می دهد.
اما کار دکتر دوانی در موسسه کارولینسکای سوئد هم اتفاقا شبیه همین موضوع بوده. پژوهشگران آن مرکز، از طریق دستکاری ژنتیکی، حیوانات آزمایشگاهی را به استرس حساس کردند. این حیوانات بعد از مدتی، انسولین کمتری تولید کردند و به بیماری قند مبتلا شدند.
پشت صحنه:
مادربزرگم سالها پیش می گفت هر وقت خواب بد می بینه، قندش بالا می ره...چقدر دکترای دور و برمون سر همین موضوع سر به سرش می ذاشتن...حالا کجاست مادربزرگ مرحومم ببینه چقدر سالها بعد دانشمندان نظریه اش رو ثابت می کنن.
تحقیقات فعلی دکتر دوانی، این است که سلول های پانکراس انسان را در آزمایشگاه کشت دهد (تکثیر کند)، و از آن (پس از روند آزمایشگاهی ویژه)، سلول های پایه به دست بیاورد. گروهی که دکتر دوانی در آن کار می کند، پس از پیدا کردن این سلول های معجزه آسا در لوزالمعده یا پانکراس، که گفته می شود توانایی تبدیل به همه سلول های بدن را دارند، نشان داد که می توان این سلول ها را جدا کرد، رشد داد و متمایز کرد. پیوند این سلول ها به حیوان های آزمایشگاهی نشان داده که این سلول ها قابلیت تولید انسولین دارند.
در انواع بیماری قند، بدن یا توانایی تولید انسولین ندارد و یا انسولین تولید می کند اما نمی تواند از آن استفاده کند.
کار این گروه تحقیقی، برای ساختن سلول هایی که توانایی تولید انسولین داشته باشند، امید فراوانی برای درمان بیماری دیابت ایجاد کرده است.
در برنامه به موضوع بحث انگیز سلول های پایه جنینی هم اشاره ای داشتیم. مجبور شدم توضیح بدهم که چرا این سلول ها اینقدر مهمند. چون در جریان تحقیق درباره سلول های پایه جنینی، جنین انسانی (البته در مقطع چند سلولی آن) از بین می رود که محافل کاتولیک با آن بسیار مخالفند. حتی گفته می شود یکی از عواملی که سرنوشت انتخابات قبلی ریاست جمهوری آمریکا را تعیین کرد، همین موضوع تحقیق درباره سلول های پایه بود.
البته ناگفته نماند که عده ای از دانشمندان هم به علت دلایل مذهبی-اخلاقی با آن مخالفند. حال اگر گزینه ای برای تولید سلول های پایه پیدا شود که این نگرانی ها را هم از بین ببرد، می توان امیدوار بود که تحقیقات در این زمینه، سرعت بیشتری بگیرد. این سلول ها قابلیت تبدیل شدن به خیلی از سلول های بدن را دارند، در نتیجه با جایگزین کردن این سلول ها با سلول های آسیب دیده مثلا در بیماری پارکینسون، بیماری قند، آسیب های نخاع، شاید بتوان برای این بیماری ها هم علاجی یافت.
درباره دیابت دوران حاملگی هم گزارشی داشتیم و نیز این مسئله که دیابت می تواند به زنان به گونه ای متفاوت از مردان آسیب برساند. از جمله اینکه:
نابینایی به عنوان پیامد بیماری قند، بیشتر دامن زنان را می گیرد تا مردان.
بیش از نیمی از بیماران مبتلا به قند در آمریکا زنان هستند.
در میان بیماران دیابتی که به سکته قلبی دچار می شوند، شانس زنده ماندن زنان کمتر است.
دکتر دوانی به آمار ابتلای زنان خاورمیانه ای به بیماری دیابت اشاره کرد که نسبت به گذشته کاملا جلب توجه می کند.
اما از جمله زوایای جالب دیگر، موضوع تاثیر استرس و هیجان عصبی، کم خوابی و بد خوابی و افسردگی بر ایجاد بیماری قند بود. چند سال پیش، یک گروه کانادایی، با مطالعه ای در مورد 25 هزار نفر در 22 کشور جهان، نتیجه گرفت که استرس قلب بیماران مبتلا به دیابت، سطح گلوکز یا قند خون را بالا می برد. استرس باعث نوسان سطح قند خون بیماران مبتلا به قند می شود و توانایی تنظیم قند خون را تحت الشعاع قرار می دهد.
اما کار دکتر دوانی در موسسه کارولینسکای سوئد هم اتفاقا شبیه همین موضوع بوده. پژوهشگران آن مرکز، از طریق دستکاری ژنتیکی، حیوانات آزمایشگاهی را به استرس حساس کردند. این حیوانات بعد از مدتی، انسولین کمتری تولید کردند و به بیماری قند مبتلا شدند.
پشت صحنه:
مادربزرگم سالها پیش می گفت هر وقت خواب بد می بینه، قندش بالا می ره...چقدر دکترای دور و برمون سر همین موضوع سر به سرش می ذاشتن...حالا کجاست مادربزرگ مرحومم ببینه چقدر سالها بعد دانشمندان نظریه اش رو ثابت می کنن.
جمعه 4 ژانویه میهمان برنامه نیره توحیدی، رییس بخش مطالعات زنان دانشگاه ایالتی کالیفرنیا بود. خیلی خوب حرف می زند و کاملا روشن و واضح. حمیده مجری بود و برنامه خیلی منظم برگزار شد. چند تا مطلب را از اول دنبال کردیم درباره جنبش های اجتماعی و چرا حرکت فعلی زنان یک جنبش محسوب می شود. جنبش های اجتماعی هم در یک کشور و هم در کشورهای مختلف بر جنبش های مشابه تاثیر متقابل دارند. نیره توحیدی به مورد اعدام راحله (زنی که به اتهام قتل شوهرش اخیرا اعدام شد)، اشاره کرد و گفت همین نکته که هر کدام از ما الان در چند گوشه مختلف کره زمین داریم درباره این موضوع با هم صحبت می کنیم، نشان می دهد که تلاش (حکومت) برای برچسب زدن به فعالان حقوق زنان که گویا آنها با خارج ارتباط دارند، دیگر بیشتر به یک جوک شبیه است.
توحیدی همچنین به استقلال جنبش زنان ایران اشاره کرد. زنان در جنبش های اجتماعی معاصر نقش بسیار مهمی داشته اند. در مقاطعی از آنها به عنوان سیاهی لشکر استفاده شده و پس از به ثمر رسیدن یک حرکت اجتماعی، هیچگاه از سهمی که درخور آن بوده اند، بهره مند نشده اند. اینبار یک مقدار وضعیت متفاوت است. اینبار زنان نه دنباله رو مردان، بلکه همراه با مردان برای به دست آوردن حقوق خود تلاش می کنند. برای اولین بار، مردان به طور فعال از جنبش مستقل زنان حمایت می کنند.
نیره توحیدی کاملا واضح از کمپین یک میلیون امضا برای تغییر دفاع می کرد و می گفت باید با همه توان از این جنبش و از خواسته های صلح آمیز زنان در ایران دفاع کرد. زنان، به گفته او، به دنبال به دست گرفتن حکومت نیستند و تنها می خواهند به حقوق پایه ای خود که "قوانین تبعیض آمیز جمهوری اسلامی آن را از آنها سلب کرده"، دست یابند.
پشت صحنه:
واقعا پیدا کردن میهمان مناسب هم دردسری شده. بعضی ها از نظر زمانی و اختلاف وقت چند ساعته مشکل دارند، بعضی وقتها هم مشکلات فنی ارتباط را غیر ممکن می کند...
توحیدی همچنین به استقلال جنبش زنان ایران اشاره کرد. زنان در جنبش های اجتماعی معاصر نقش بسیار مهمی داشته اند. در مقاطعی از آنها به عنوان سیاهی لشکر استفاده شده و پس از به ثمر رسیدن یک حرکت اجتماعی، هیچگاه از سهمی که درخور آن بوده اند، بهره مند نشده اند. اینبار یک مقدار وضعیت متفاوت است. اینبار زنان نه دنباله رو مردان، بلکه همراه با مردان برای به دست آوردن حقوق خود تلاش می کنند. برای اولین بار، مردان به طور فعال از جنبش مستقل زنان حمایت می کنند.
نیره توحیدی کاملا واضح از کمپین یک میلیون امضا برای تغییر دفاع می کرد و می گفت باید با همه توان از این جنبش و از خواسته های صلح آمیز زنان در ایران دفاع کرد. زنان، به گفته او، به دنبال به دست گرفتن حکومت نیستند و تنها می خواهند به حقوق پایه ای خود که "قوانین تبعیض آمیز جمهوری اسلامی آن را از آنها سلب کرده"، دست یابند.
پشت صحنه:
واقعا پیدا کردن میهمان مناسب هم دردسری شده. بعضی ها از نظر زمانی و اختلاف وقت چند ساعته مشکل دارند، بعضی وقتها هم مشکلات فنی ارتباط را غیر ممکن می کند...
No comments:
Post a Comment